Gloria wekker wint Joke Smitprijs 2017

Gloria Wekker (1950) is de winnares van de Joke Smitprijs 2017. Dit is een tweejaarlijkse regeringsprijs, bestaande uit een kunstobject en een bedrag van 10.000 euro.

Wekker kreeg de prijs op 11 december vanwege haar langdurige strijd voor de positie van zwarte vrouwen in Nederland. Volgens de jury, onder leiding van Eva Jinek, leverde Wekker ‘een cruciale bijdrage aan het onderwijzen en stimuleren van studenten, journalisten, activisten en andere geïnteresseerden op het gebied van gender en etniciteit. Ze maakte het concreet en tilde tegelijkertijd het academische en maatschappelijke debat hierover naar een hoger niveau.’ ’s Avonds sprak ze hierover in de talkshow Jinek.

Wekker werd geboren in Paramaribo en verhuisde in 1951 met haar familie naar Nederland. Ze studeerde culturele antropologie aan de Universiteit van Amsterdam. Na haar promotie in 1992, in de VS, was ze in Nederland actief tijdens de tweede feministische golf. In 2001 werd ze hoogleraar gender en etniciteit aan de letterenfaculteit van de Universiteit Utrecht, op een leerstoel van het IIAV (nu Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis). Ze werd tevens directeur van het expertisecentrum gender, etniciteit en multiculturaliteit in het hoger onderwijs (GEM). In 2016 publiceerde ze het spraakmakende boek White Innocence, over de Nederlandse koloniale geschiedenis en racisme in de Nederlandse maatschappij.

De Joke Smitprijs is genoemd naar feministe Joke Smit (1933-1981). Haar artikel ‘het onbehagen bij de vrouw’ uit 1967 wordt gezien als het begin van de tweede feministische golf. Smit was een van de oprichters van Man-Vrouw-Maatschappij en verwierf bekendheid met haar pleidooi voor een vijfurige werkdag voor zowel mannen als vrouwen.